Jubileumverklaring over het gezag in de katholieke kerk

Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaans Concilie doen wij een beroep op alle andere leden van het Volk van God om de situatie in onze kerk te beoordelen.

Vele van de belangrijke inzichten van Vaticanum II zijn in het geheel niet, of slechts gedeeltelijk in praktijk gebracht. Dit is te danken aan weerstand in sommige kringen maar ook aan een mate van onduidelijkheid die bleef bestaan in bepaalde Conciliedocumenten.  

Een belangrijke oorzaak van de huidige stagnatie is gelegen in een verkeerd begrip en in misbruik van de uitoefening van het gezag in onze Kerk. In het bijzonder de volgende kwesties vereisen dringend om te worden rechtgezet:

De rol van de paus moet duidelijk opnieuw omschreven worden volgens de bedoelingen van Christus.  Als opperherder, als degene die verbindt en getuige van het geloof  bij uitstek draagt de paus wezenlijk bij aan het welzijn van de universele kerk. Zijn gezag mag echter nooit het authentieke gezag dat Christus regelrecht aan alle leden van het Godsvolk geschonken heeft verduisteren, verminderen  of onderdrukken.

Bisschoppen zijn plaatsvervangers van Christus, geen plaatsvervangers van de paus. Zij dragen rechtstreekse verantwoordelijkheid voor de mensen in hun diocees, en delen verantwoordelijkheid met de andere bisschoppen en de paus voor de wereldwijde geloofgemeenschap

De centrale bisschoppensynode behoort een meer beslissende  rol te spelen in het plannen en leiden van de instandhouding en de groei van het geloof in onze complexe wereld. Om zijn taak uit te voeren dient de bisschoppensynode een gepaste structuur te krijgen.

Het Tweede Vaticaans Concilie heeft op alle niveaus collegialiteit en gezamenlijke verantwoordelijkheid voorgeschreven. Die is niet gerealiseerd. Priesterlijke senaten en pastorale concilies zoals het Concilie ze voor zich zag moeten de gelovigen meer direct betrekken bij de besluitvorming inzake de formulering van de leer, de uitoefening van de pastorale zorg en de evangelisatie in de wereldse samenleving.

Het misbruik om voor leidersposten in de kerk alleen maar kandidaten te kiezen die een bepaalde zienswijze aanhangen, dient absoluut afgeschaft te worden. In plaats daarvan dienen nieuwe normen te worden vastgesteld en gecontroleerd om er zeker van te zijn dat verkiezingen tot die ambten worden gehouden op een eerlijke, transparante en zo goed mogelijke democratische manier.

De Romeinse curie vereist een meer radicale hervorming overeenkomstig de instructies en de visie van Vaticanum II. De curie dient te worden behouden voor zijn nuttige administratieve en uitvoerende rol.

De congregatie voor de geloofsleer dient te worden bijgestaan door internationale commissies van experts die onafhankelijk gekozen zijn om hun  professionele bekwaamheid.

Dit zijn zeker nog niet alle veranderingen die nodig kunnen zijn. Wij beseffen ook dat de uitvoering van dergelijke structurele herzieningen dienen te worden uitgewerkt naargelang de mogelijkheden en beperkingen van huidige en toekomstige omstandigheden. Wij benadrukken echter dat de hierboven geschetste hervormingen urgent zijn en er onmiddellijk begonnen dient te worden met de uitvoering ervan.

De uitoefening van gezag in onze kerk dient de maatstaven van openheid, aansprakelijkheid en democratie in de moderne wereld te evenaren. Men moet kunnen zien dat leiderschap eerlijk is en geloofwaardig, geïnspireerd door bescheidenheid en dienstbaarheid, en dat het zorg om mensen ademt, meer dan het gefocust zijn op regels en discipline, dat het een Christus uitstraalt die ons vrij maakt, en dat het luistert naar de Geest van Christus die spreekt en handelt door allen en iedereen.

Oktober 2012

Meer gegevens op: www.churchauthority.org met mogelijkheid van ondertekening.