4/9/10
Zondagse vieringen in de Dominicuskerk te Amsterdam
In de spiegel van de dood
Een serie diensten over de eindigheid van het menselijk bestaan
herfst 2010
Al levend sluit een mens steeds periodes af: jeugd, banen, liefdes, woonplaatsen, en soms zelfs idealen. Van alles gaat voorbij, ook al is een afscheid vaak ook een nieuw begin. Maar onomkeerbaar is de grens die het einde van ons aardse bestaan markeert: uiteindelijk gaat niet de tijd voorbij, maar zijn wij het die voorbij gaan. Onze tijd van leven is beperkt. Soms lijkt het hele leven één grote oefening voor dat laatste afscheid. Einde, finis, heeft als woord dan ook in vele talen als tweede betekenis 'doel'. Is het einde – de dood – wellicht ook 'het doel' van het leven?
Zeven zondagen lang staan we stil bij de eindigheid van het menselijk bestaan. Hemel, leven na de dood en de dood zelf worden niet overwogen als vergezichten voor ooit, maar gewogen op wat ze betekenen voor het leven nu. Is de dood een kwaad, een gegeven of een uitnodiging tot voltooiing? Hoe leven we daarmee en welke inspiratie gaat uit van onze eindigheid?
zondag 10 oktober: De graankorrel valt
In het evangelie lezen we dat we het leven kunnen behouden als we het eerst verliezen. Maar dat staat toch haaks op wat wij willen en geleerd hebben? Wat zou het verhaal in het Johannesevangelie over een graankorrel die moet afsterven voordat het nieuwe vruchten voortbrengt ons kunnen vertellen over ons leven in het kader van de eindigheid?
Lezing: Johannes 12, 20-27
Overweging: Claartje Kruijff
In deze dienst wordt een kind gedoopt
zondag 17 oktober: De dood in werelds perspectief
een antropologische verkenning van omgang met de eindigheid
Het straatbeeld van een middelgrote stad in Ghana wordt niet alleen bepaald door toeterende taxi's en groentestalletjes, maar ook door doodskisten. In verschillende kleuren en formaten staan ze te koop aangeboden. Dat is daar volstrekt normaal; de dood hoort in Ghana bij het leven, als zout in de soep.
De omgang met de dood verschilt sterk van cultuur tot cultuur. Hoe zit dat eigenlijk met ons? Hebben wij in onze oververzekerde samenleving misschien verleerd om de dood als logisch onderdeel van het leven te accepteren?
Lezing: Prediker 9
Overweging: Geeske Hovingh (voorganger van de Amsterdamse Studentenecclesia)
Deze dienst is een co-productie van de Dominicus en de Ecclesia, die hun eigen kerkzaal deze zondag niet ter beschikking hebben.
zondag 24 oktober: Door eigen hand
De dood komt te vroeg, op tijd, of langverwacht, maar sommige mensen kiezen zelf voor het levenseinde omdat het bestaan hen ondraaglijk zwaar valt. In de woorden van de Italiaanse dichter Dante: 'In het midden van de reis van het leven ontwaakte ik in een donker woud waar de rechte weg was verloren. Ach, hoe moeilijk is het te vertellen van dat woud, woest en bitter en dicht waaraan de gedachte mijn angst hernieuwt. Zo bitter is het dat de dood nauwelijks erger is.'
Lezing: Psalm 88
Overweging: Colet van der Ven
zondag 31 oktober: 'Het licht gaat aan, als het uit gaat'
Een zin uit de mond van Kees Waaijman, mystiekkenner, die een ander zicht opent op sterven en dood. Is de onbekende dood te vergelijken met de onbekende God van de Grieken die Paulus van een nieuw en bevrijdend verhaal voorziet? Is de dood net als de geboorte het binnengaan van een nieuwe bestaanswijze die ons denken, voelen en dromen volledig overstijgt? Een daad van overgave, geloof en ware liefde? Op deze zondag gedenken wij onze doden in het licht van Pasen.
Lezing: Handelingen 17,1 6-34
Overweging: André Wesche
zondag 7 november: Loslaten
Jezus leert dat we geen schatten op aarde moeten verzamelen, maar in de hemel. De Boeddha leert dat onthechting meer vrede geeft dan vasthouden en koesteren. Maar loslaten geeft onzekerheid. Het meest pijnlijk ervaren we dit wanneer we denken aan de dood. Zou het helpen als we al levend het loslaten bewuster inoefenen? Door regelmatig Prediker te reciteren en te bedenken dat alles zijn tijd heeft? Of ons met Jezus te oefenen in de overgave van 'uw wil geschiedde'? Of moeten we opstandig blijven, zoals Dylan Thomas dichtte: 'ga niet in vrede die donkere nacht in' (do not go gentle into that dark night)?
Lezing: Matteüs 26,36-46 en uit het Tibetaans boek van leven en sterven (Sogyal Rinpoche)
Overweging: Mirjam Wolthuis
zondag 14 november: Verlangen naar voltooiing
De oude Simeon is één van de eersten die het kind Jezus ziet en herkent. Hij zingt dan zijn bekende lofzang: 'Nu laat U, Heer, uw dienaar in vrede gaan, zoals U hebt beloofd'. Daarin wordt het sterven van de mens voorgesteld als de voltooiing van het leven. In dat leven heeft Simeon immers nu 'met eigen ogen de redding gezien'.
Wat zouden die woorden voor ons kunnen betekenen? Wat zien wij – of hebben we gezien – in ons leven dat we als een voltooiing kunnen ervaren? En zouden eindigheid en dood, naast alle ellende die ze voor ons betekenen, ook iets als 'redding' of 'zin' in zich verborgen houden?
Lezing: Lucas 2
Overweging: Henk Hillenaar
zondag 21 november: Zien over de grens heen
In zeventien verzen - de getalswaarde van de Naam – bezingt psalm 90 de vergankelijkheid van de mens en het menselijk handelen. Toch is de psalm daarover niet alleen maar aan het 'somberen'. Hij kijkt intens over al die sterfelijkheid heen naar een verte van goddelijke genade en waarheid. Zó een lied kon dan ook alleen maar (als enige psalm!) aan Mozes, de ziener, toegeschreven worden ...
Lezing: Psalm 90
Overweging: Niek Schuman
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
