29/1/08
Vrijmoedigheid of spreekverbod?
In Joh 7,26 wordt van Jezus gezegd: "En daar staat hij nu in het openbaar te spreken", terwijl ze hem willen doden. Meer letterlijk vertaald: "kijk, hij spreekt in vrijmoedigheid". Het griekse woord parrhêsía (van pan-rhêtos) betekent zoveel als alles (durven) zeggen. Met dit woord duidt de evangelist een keer of negen het optreden van Jezus aan. In Handelingen wordt dit woord herhaaldelijk gebruikt voor het vrijmoedige spreken van de apostelen, zelfs voor hun vrijmoedig optreden. Bijvoorbeeld in Hnd 4,13: "Toen ze zagen hoe vrijmoedig Petrus en Johannes optraden". Het wordt zelfs van de hele gemeenschap gezegd. Zo in 4,31: "Na hun gebed beefde de plaats waar zij bijeen waren en werden ze allen vervuld van de heilige geest en verkondigden met vrijmoedigheid het woord van God." De auteur van Handelingen gebruikt met groot gemak ook het werkwoord. Hnd 9,27 vertelt hoe Paulus in Damascus vrijmoedig opgetreden was in de naam van Jezus. Zie ook 14,3: "Toch bleven ze er (in Ikonium) geruime tijd en traden vrijmoedig op in vertrouwen op de Heer, die het woord van zijn genade bevestigde en tekenen en wonderen door hun handen liet gebeuren."
Ook in zijn brieven spreekt Paulus meer dan eens over vrijmoedigheid. In 2 Kor 3,12 heet het: "Een dergelijke verwachting koesterend treden wij dus met grote vrijmoedigheid op." Ef 6,19: "Dat mij het woord gegeven mag worden als ik mijn mond open om vrijmoedig het geheim van het evangelie openbaar te maken." En in de wellicht oudste brief van Paulus, de eerste aan de Tessalonicenzen, zegt de auteur: "Hebben wij met de hulp van onze God de moed gevonden om ondanks heftige tegenstand het evangelie van God openlijk bij u te verkondigen." Tot slot, in Mc 8,32 zegt de evangelist van Jezus zelf: "En hij zei dit heel openlijk" of "in alle vrijmoedigheid."
De Nederlandse dominicanen
In alle vrijmoedigheid heeft het bestuur van de Nederlandse dominicanen vorig jaar september een geschrift verspreid onder de titel Kerk en Ambt, Onderweg naar een kerk met toekomst. Het wil een poging tot verheldering zijn. Ik citeer uit de inleiding: "Gepoogd is op een bruikbare en handzame wijze de voornaamste aspecten van het onderwerp te belichten, respectievelijk over het kerkbeeld, over het sacrament en met name over de eucharistie, en over het ambt van voorganger in de kerkelijke viering." Je proeft in dit boekje duidelijk de theologie van de laatste vijftig jaar, zoals die onder andere te lezen is in meer dan twintig publicaties alleen al over 'kerkelijk ambt' van de hand van Edward Schillebeeckx. Het boekje Kerk en Ambt, dat naar mijn overtuigde mening niet in strijd is met de eeuwenoude katholieke traditie, wil een handreiking zijn om een gesprek op gang te brengen dat de geloofsbeleving van velen te goede kan komen. Het is geschreven door de dominicanen André Lascaris, Jan Nieuwenhuis, Harrie Salemans en Ad Willems, stuk voor stuk goede theologen en oprechte christenen.
Vandaag, dinsdag 29 januari 2008, brengt dagblad Trouw het bericht dat de Nederlandse dominicanen van hun algemeen bestuur een spreekverbod gekregen hebben: "ze mogen niets meer zeggen over hun voorstel om ook vrouwen en niet-celibatairen toe te laten als priester." Dit spreekverbod is volstrekt onevangelisch.
Op verzoek van de Magister van de dominicanen heeft de theoloog Hervé Legrand een ecclesiologische (de kerkleer betreffende) beschouwing geschreven waarvan een wat houterige vertaling op www.trouw.nl/meer! te vinden is. Mijn eerste indruk is: Legrand stelt eisen aan de brochure 'Kerk en ambt' die de opdracht daartoe te boven gaan. Mijn tweede indruk: Legrand argumenteert vanuit allerlei 'rand'hoeken; een argumentatie to the point ontbreekt mijns inziens. Van de vele publicaties van Schillebeeckx over 'het kerkelijk ambt' noemt Legrand er niet een. Dit is een zwaktebod. De brochure 'Kerk en ambt' is veel inspirerender. Ze is de moeite waard. En zal haar werk blijven doen.
Dr. Wim Hendriks
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
