8/10/08
Gelijkenissen van een koninklijke bruiloft
28ste zondag door het jaar, 11-12 oktober
Schriftlezingen: Js 25,6-12 en Fil 4,12-14 +19-20 en Mt 22,1-14
De evangelielezing – vandaag genomen uit Matteüs 22 – bestaat duidelijk uit twee te onderscheiden gedeelten: een eerste gelijkenis in de verzen 2-10 en een tweede gelijkenis in de verzen 11-13. Vers 1 leidt beide parabels in: "Jezus reageerde en sprak opnieuw in beelden tot hen." Vers 14 sluit de twee delen af: "velen immers zijn geroepen, maar weinigen worden uitgekozen." Gezien vers 15 zijn deze gelijkenissen gericht tegen farizeeën, vrome joden die desondanks het niet kunnen hebben dat Jezus het opneemt voor armen, gehandicapten, blinden en kreupelen (zie Lc 14,21), dat volk van het land dat de wet niet kent (zie Joh 7,49). Mt 22,2-10 heeft een parallel in Lc 14,16-24 en Th(omas) 64 (zie hierna).
"Met het koninkrijk der hemelen gaat het als met een koning die een bruiloftsfeest gaf voor zijn zoon." In Lc "gaf iemand eens een groot feestmaal, waarvoor hij veel mensen uit had genodigd." In Th heet het: "een man kreeg gasten." Het evangelie vervolgt: "hij stuurde zijn knechten om de gasten te roepen die voor de bruiloft genodigd waren, maar ze wilden niet komen." Hij stuurde weer andere knechten, maar weer tevergeefs. De een moest naar zijn akker, de ander naar zijn handel. De overigen kilden de knechten van de koning. Geen wonder dat deze kwaad werd. Tegen zijn knechten zei hij: "ga nu dus naar de kruispunten van de wegen, en nodig iedereen die je maar tegenkomt uit voor de bruiloft." Dat deden ze, en de zaal liep vol. Jan en allleman was welkom.
Th 64: Zegt Jezus: "Een man kreeg gasten. En toen hij het maal bereid had, zond hij zijn knecht om de gasten uit te nodigen. Hij kwam bij de eerste en zei hem: 'mijn heer nodigt u uit.' Deze antwoordde: 'kooplieden zijn mij geld schuldig, vanavond komen ze bij mij en ik ga hun richtlijnen geven: ik verzoek u mij voor het maal te verontschuldigen.' Hij kwam bij een andere en zei hem: 'mijn heer heeft u uitgenodigd.' Die antwoordde hem: 'ik heb een huis gekocht en men vraagt mij om een dag: ik heb geen tijd.' Hij kwam bij een derde en zei hem: 'mijn heer nodigt u uit.' Die antwoordde hem: 'mijn vriend gaat trouwen en ik moet het diner verzorgen, ik zal niet kunnen komen: ik verzoek u mij voor het maal te verontschuldigen.' Hij ging naar een vierde en zei hem: 'mijn heer nodigt u uit.' Die antwoordde hem: 'ik heb een dorp gekocht, ik ga d’r heen om de pacht te innen, ik zal niet kunnen komen: ik verzoek u mij te verontschuldigen.' De knecht kwam terug en zei tot zijn heer: 'zij die u tot het maal uit hebt genodigd, hebben verzocht hen te verontschuldigen.' De heer zei tot zijn knecht: 'ga uit naar de wegen en breng hierheen wie je maar zult vinden, opdat zij maaltijd houden.' De kopers en verkopers zullen niet binnengaan in de plaatsen van mijn vader." De slotzin is van Jezus.
In Matteüs 22,11-13 wordt een tweede gelijkenis verteld, echter zonder geschikte inleiding. Men kan vers 2 daarvoor gebruiken: "Met het koninkrijk der hemelen gaat het als met een koning die een bruiloftsfeest gaf voor zijn zoon." Maar toen de koning kwam om de gasten te zien, zag hij daar iemand niet gekleed in bruiloftskleding. 'Vriend, met welk recht ben je hier binnengekomen?' Deze zweeg, staat er dan heel kort. Waarop hij buiten geworpen werd.
Misschien kan men hier denken aan een woord van rabbi Eli-ezer (eind eerste eeuw): "Doe boete een dag voor je dood!" Zijn leerlingen vroegen hem: "hoe weet de mens wanneer hij sterft?" De rabbi gaf hun ten antwoord: "doe vandaag boete, je kunt morgen sterven." Met andere woorden, doe je hele leven boete, draag je leven lang schone kleren, zoals ook Prediker zegt: "draag altijd vrolijke kleren, kies een feestelijke geur." Hierbij sluit een parabel van rabbi Jochanan ben Zakkai (rond 80) heel mooi aan: "Een koning nodigde gasten uit voor een diner, zonder het tijdstip te bepalen. De verstandige mensen trokken hun feestkleren aan, de dwaze mensen gingen naar hun werk. Plotseling klonk de bel voor het feest. Die met vuile kleren aan werden niet tot het diner toegelaten." Hier staat het zwart op wit: het feestkleed is de boete. Doe gerechtigheid voor het te laat is, een dag voor je dood, vandaag dus, je weet maar nooit.
Het begin van de lezing uit Jesaja is te zien als een voorbereiding op de evangelielezing: "Op deze berg richt de Heer van de hemelse machten voor alle volken een feestmaal aan: uitgelezen gerechten en belegen wijnen, een feestmaal rijk aan merg en vet, met pure, rijpe wijnen." Zo volgens de NBV.
De lezing uit Filippenzen 4 kan het best in zijn geheel voorgelezen worden: vers 12 t/m 20. Daaruit zij het volgende woord van Paulus gelicht: "Nu is alles mij vergoed, en heb ik zelfs veel meer ontvangen. Mij ontbreekt niets dankzij de gaven die Epafroditus namens u heeft gebracht; ze zijn een geurig en aangenaam offer dat God behaagt. Mijn God zal uit de overvloed van zijn majesteit elk tekort van u aanvullen, door Christus Jezus. Aan onze God en Vader komt de eer toe tot in alle eeuwigheid. Amen." Voor deze doxologie zij verwezen naar Rom 9,5: "De boven allen/alles verheven God: geprezen tot in eeuwigheid. Amen."
Psalm 23,1-6 (NBV)
De Heer is mijn redder,
het ontbreekt mij aan niets.Hij laat mij rusten in groene weiden
en voert mij naar vredig water,
hij geeft mij nieuwe kracht
en leidt mij langs veilige paden
tot eer van zijn naam.Al gaat mijn weg
door een donker dal,
ik vrees geen gevaar,
want u bent bij mij,
uw stok en uw staf,
zij geven mij moed.U nodigt mij aan tafel
voor het oog van de vijand,
u zalft mijn hoofd met olie,
mijn beker vloeit over.Geluk en genade volgen mij
alle dagen van mijn leven,
ik keer terug in het huis van de Heer
tot in lengte van dagen.
Wim Hendriks
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
