13/4/11
Kliniek voor levenseinde vergt een antwoord
Het is niet voldoende om alleen maar ’nee’ te zeggen tegen een zelfdodingskliniek en het daarbij te laten. Het is eerder tijd om ’ja’ te zeggen tegen een aantal verbeterpunten in de huidige zorgpraktijk.
Zo moet meer worden doorgevraagd over de motieven van mensen die euthanasie zeggen te willen. Velen doen dat uit angst, uit paniek, uit een situatie van psychisch isolement. Er zijn er (te) veel mensen met herinneringen aan eerder sterven van dierbaren waaraan zij traumatische beelden hebben overgehouden. Ze zijn bang voor herhaling. Er is te weinig bekend over de ontwikkelingen in de palliatieve terminale zorg. Pijn kan meer verlicht worden dan mensen denken. Tegelijk bestaan er te romantische beelden en verwachtingen rond sterven, zoals ’pijn is niet meer nodig’. Het ideaal van pijnloos sterven moet ontnuchterd worden. Laten we euthanasievragen van patiënten niet vooruitschuiven, maar direct serieus nemen. Opvallend is dat niet alle ruimte die de wet wel kent, wordt benut. Dat lijkt vooral daar te gebeuren waar het psychisch/psychiatrisch lijden over het lichamelijk lijden domineert. Hier ligt een belangrijk veld voor onderzoek en reflectie.
Het vragen van advies over en steun bij euthanasie gebeurt nu vaak in de laatste fase. Dat zou eerder moeten worden overwogen. Ik zie uit naar meer wetenschappelijk onderzoek om beter te kunnen verstaan waarom mensen, ook zonder een arts, hun leven willen beëindigen in een kliniek. Het is niet altijd duidelijk om welk lijden het gaat.
Wat kan er verder gebeuren om de levenszin en kwaliteit van leven te verbeteren? We hebben meer goede leefplaatsen nodig. En er is weinig bekend wat de laatste wil betekent voor de naasten. Wat rationeel heel helder kan lijken, blijkt sociaal emotioneel niet altijd zo duidelijk.
Marinus van den Berg
Marinus van den Berg is geestelijk verzorger in palliatief centrum Cadenza te Rotterdam. Deze bijdrage stond in Trouw op 1 februari 2011.
Reacties
Wat mij zo verbaasd in de gesprekken rond een gekozen levenseinde, is het gemak waarmee we deze wens aanvaarden. Nu heb ik er niet zoveel problemen mee als er geen uitzicht op verbetering is, maar als het gaat om psychisch lijden mogen wij ons wel de vraag stellen wat er mis is in en aan onze samenleving. Als pastor was ik betrokken bij palliatieve sedatie en word ik nu betrokken bij euthanasie en ik realiseer me dat niemand mij hierop heeft voorbereid tijdens mijn opleiding. Dat is een tekortkoming, waarin universiteiten, hogescholen en seminaria zullen moeten voorzien, zodat de pastores weten waar het over gaat en hoe ze er zelf in staan.
GEG Meijer - Heerenveen
Goed weer eens wat van je te lezen, Marinus. Zoals altijd: goed, doordacht, humaan en christelijk. Ik zit op dit ogenblik voor enkele maanden in Frankrijk. Het ga je goed!
Henk Degen - Le Pré la Borderie, 16220 Ecuras, Frankrijk
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
