3/7/09
De plank die Huub Oosterhuis misslaat
De strijdbare dichter Huub Oosterhuis slaat de plank mis als hij meent dat de grote aanhang van Wilders in het zuiden verklaard kan worden door het katholicisme (Trouw 10 juni jl.). Al in de zestiger jaren heeft de katholieke kerk een ingrijpende koerswijziging ten aanzien van de islam gemaakt. "De Kerk ziet ook met waardering naar de moslims, die de ene God aanbidden, de levende en uit zichzelf bestaande, de barmhartige en almachtige, de Schepper van hemel en aarde, die gesproken heeft tot de mensen". Geen twijfel aan, de islam heeft deel aan de goddelijke openbaring volgens deze officiële verklaring van het tweede Vaticaans concilie. Er is dus al meer dan een halve eeuw geen sprake van diskwalificatie van de islam op grond van de ene katholieke waarheid, zoals Oosterhuis beweert. Hoe dan de aanhang van Wilders te verklaren? Het gaat om een gevoel van maatschappelijke onvrede dat Wilders weet af te tappen voor eigen electoraal gewin. Juist door niet al te duidelijk te zijn over werkelijke politieke oplossingen en als zondebok telkens de islam op te voeren weet hij bij zijn kiezers de indruk te wekken dat de zaak vrij eenvoudig ligt. Een wat grove vergelijking die ook maar ten dele opgaat is de grote aanhang van de NSB in het katholieke Limburg van de dertiger jaren toen werkeloosheid om zich heen greep. Toen konden de bisschoppen nog door het dreigement van uitsluiting van de sacramenten de katholieken bewegen om de NSB te verlaten. Dat kan heden ten dage niet meer. Het zou nader onderzoek verdienen waarom Wilders onder protestanten minder aanhang heeft. Is het omdat Brabant en Limburg economisch harder zijn getroffen en zich eerder door de politiek van de Randstad vernederd voelen? Of is het omdat het (theologisch) anti-islamisme bij de protestanten nog steviger in het zadel zit, zoals bij de Christen Unie? Uit eigen onderzoek constateerde ik dat de beeldvorming van de islam in die kringen zeer negatief is, zodat de verontruste kiezer die een zondebok zoekt daar mogelijk goed aan zijn trekken komt. Pas zeer kort lijkt daarin een kentering te komen. Oosterhuis ziet de zaak geheel binnen-katholiek zonder oog voor maatschappelijke processen. Hij heeft duidelijk een appeltje te schillen met de katholieke kerk, maar dat vertroebelt danig zijn analyse. Ik zelf denk - maar ook dat is een hypothese - dat juist de ontkerkelijking de onzekerheid en angst voor de islam heeft vergroot in Nederland. Immers, als je een stevige geloofsovertuiging hebt, kun je dat ook een moslim gunnen.
Marcel Poorthuis
Dr. Marcel Poorthuis is Coördinator Relatie Jodendom Christendom aan de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg.
Reacties
Het overtuigingskaliber van Jezus is denk ik (hoop ik) nog steeds groter dan dat van onze Geert. Een van zijn oude verhalen, die in onze rijke westerse traditie zijn opgeslagen (dát moet PVV-aanhangers toch aanspreken!) is het verhaal van de 'barmhartige Samaritaan'. Terwijl joden in Jezus' dagen zich ver verheven voelden boven de rot Samaritanen, laat Jezus zo'n Samaritaan het meest menselijke doen, wat je maar kunt doen: hij, de in joodse kring gehate en geísoleerde vreemde, zorgt voor een in elkaar geslagen -nota bene - jood. Joodse priesters hebben hem al links laten liggen, op weg naar hun veel belangrijkere tempel en Thora. De clou van het verhaal is niet dat joden/christenen maar eens lief moeten gaan doen tegen samaritanen/moslims. Genadeloos wordt in dit verhaal afgerekend met de verwaandheid van de 'autochtone' jood met zijn tempel en Thora, die zich veel beter waant dan de Samaritaan. Zijn wij, christenen, vandaag dit verhaal van die verwaande autochtoon ineens vergeten?!
joost tibosch sr - valkenswaard
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.