17/6/11
Een zwarte dag voor de godsdienstvrijheid
Het was donderdag 16 juni een zwarte dag voor de godsdienstvrijheid. De kamer besloot in meerderheid dat ritueel slachten zonder verdoving niet is toegestaan. Kennelijk heeft de vloed aan informatie over het ritueel slachten niet geholpen. Nog maar even: het jodendom kent het verbod op het kwellen van dieren (tsa`arat ba`ale chajim), verbiedt het jagen op dieren omdat het dier dan gewond kan doorlopen en sowieso ongeschikt is voor consumptie; een beschadigd dier is niet kosjer. De opleiding voor sjochet (ritueel slachter) duurt vele jaren. Het mes wordt na elke slacht opnieuw geslepen en nauwkeurig gecontroleerd. Elk dier wordt in alle rust geslacht, zonder dat een ander dier daarbij is, zodat van stress geen sprake is, dit in tegenstelling tot de machinale slachtwijze in gewone slachthuizen. Het dier raakt binnen 14 seconden in coma doordat het bloed uit de hersenen wegtrekt. In de praktijk van een pin door de kop schieten lijkt het wel alsof het dier meteen verdoofd is – het zakt door de poten – maar is het pijncentrum in de hersenen werkelijk uitgeschakeld? Bij de kosjere slacht moet het dier zelfstandig kunnen lopen, hetgeen heel wat dieren uit de bio-industrie ook ongeschikt maakt. Want daar zit natuurlijk het echte schandaal: dat we dieren hun hele leven lang binnen houden, dat kistkalveren niet meer kunnen lopen, enzovoort. Wat een heiligschennis jegens de dieren! Niet de boeren maar de consument die weigert wat meer te betalen is hiervan de oorzaak. Vergelijk dat eens met het respect dat jodendom en islam aan het dier betonen. Er wordt zelfs een gebed uitgesproken omdat de mens niet zomaar het leven van een dier mag nemen.
De echte reden van deze daad van intolerantie jegens het ritueel slachten schuilt in een totaal onbegrip wat de status van een religie feitelijk is. In uiterst vrijzinnige vorm wil de Nederlander er nog wel een plekje aan geven – achter de voordeur. Religie in orthodoxe vorm wordt echter al gauw als primitief en fundamentalistisch bestempeld. Ware tolerantie en godsdienstvrijheid is echter niet gebaseerd op consensus over en instemming met de inhoud van de religie. Integendeel, tolerantie begint daar waar de samenleving beseft dat ze de inhoud van een religie niet begrijpt en ook niet hoeft te begrijpen. Orthodoxie is de ware test voor godsdienstvrijheid, al het andere is postmodern bellenblazen en ‘spirituele zoektocht’ zonder gevaar. Nederland heeft de test niet doorstaan. Het heeft een niet mis te verstaan signaal gegeven aan joden en moslims dat een essentieel element van hun religie in de Nederlandse samenleving geen plaats heeft, zijnde te primitief. En daarmee worden orthodoxe gelovigen weer verder gemarginaliseerd: wat joden betreft behoort een uittocht naar Antwerpen of Israel niet tot de onmogelijkheden. Wat een schande. Heeft zeventig jaar na dato de Bezetter toch gelijk gekregen toen die de rituele slacht in Nederland verbood!
Marcel Poorthuis
Prof. dr. Marcel Poorthuis is hoogleraar interreligieuze dialoog aan de Faculteit Katholieke Theologie te Utrecht (Universiteit van Tilburg).
Reacties
Helaas pas laat gelezen, maar deze bijdrage is mij uit het hart gegrepen. De zorgvuldigheid van argumenten op een rij. Het berip 'tolerantie' moet in de publieke discussie inderdaad opnieuw opgeschud worden: verdragen wat jij zelf eigenlijk niet begrijpt, goedkeurt, enz., juist omdat de ander anders mag denken en spreken.
Henk Kroon - Haarlem
Hartelijk dank voor deze toelichting op de gang van zaken bij het ritueel slachten. Beter en anders dan de politici en media geeft het mij inzicht in de zorgvuldigheid ervan en vooral in het respect daarbij voor de dieren. Of er ook in de reguliere slacht sprake is van een dergelijk respect, waag ik te betwijfelen. Daar is het dier, vrees ik, maar al te vaak een product geworden dat aan onze economische belangen moet voldoen. Dan moeten intenties het al gauw afleggen tegen wat we menen te kunnen meten.
Hans van der Horst - Vianen
Dat 16 juni een zwarte dag zou zijn voor de godsdienstvrijheid vind ik zwaar overtrokken. Ik kan de reactie van de heer Poorthuis alleen begrijpen als die ironisch bedoeld is. Volgens mij maakt een spuitje het vlees niet minder zuiver, kosjer of halal. Ik vind het een vorm van bijgeloof om daar al te grote waarde aan toe te kennen en ik denk, dat het God, Allah of Adonai ook niks uitmaakt. Verder twijfel ik niet aan de goede bedoelingen van de Partij voor de Dieren, die het onverdoofd slachten te wreed vindt! De argumenten van de Bezetter om indertijd de rituele slacht te verbieden waren bepaald minder vredelievend en doen in dit verband totaal niet terzake!
Loek Mostertman - Hintham
Waar was in dit gebeuren een duidelijk protest van de zijde van het Nederlandse episcopaat? Ik heb het niet gehoord noch gelezen.
Jacques van Leeuwen - Almere
Het eerste artikel leidt u in met de woorden over een genante vertoning: ik wil hier niet hoog inzetten, maar ik wil wel kwijt dat ik het Oude Testament zie als een richtlijn voor Gods Volk onderweg en dan met name voor het joodse volk, waarvoor die woorden uit het Oude Testament, en met name dan de leerstukken over ritueel slachten die daaruit zijn afgeleid, in eerste instantie bedoeld zijn; nu we meer dan 2500 jaar verder zijn, en in ontwikkeling verder zijn gekomen dan de woestenij en een tribal zwervend bestaan dan ooit te voren, waarom dan van die ontwikkelingen en inzichten die daaruit voortkomen geen gebruik maken? Waarom intolerant? Warom aantasting van godsdienstvrijheid? We blijven tolerant en passen alleen een diervriendelijker methode toe, die in deze tijden past; dat heeft niets te maken met nu modern en vroeger primitief, maar gewoon gewijzigde inzichten.
A.A.C. Frumau - Amsterdam
Hoewel het christendom veel hardere verwijten verdient door het vaak klakkeloos massaal meehollen met de afgodendienst voor de god Consumptiemaatschappij, waarom zouden orthodoxe joden en moslims met al hun eerbied voor het dierenleven niet rustig nadenken over pijnbestrijding bij slacht en zich eventueel aanpassen aan nieuwe (betere?) manieren van pijnbestrijding. Het lijkt soms of ze iedere discussie daarover ontwijken.
Joost Ttibosch Sr - Valkenswaard
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
