22/6/12
'Onze' jongens zijn snel weer thuis
Het oeverloze ouwehoeren is begonnen. Op radio en televisie moeten vertrouwde, informatieve en culturele programma's plaatsmaken voor eindeloze voorbeschouwingen, reportages en nabeschouwingen van te veel sportevenementen. Hebben we elke zomer al Roland Garros, Wimbledon en de Tour de France, en is dat net uit te houden en soms zelfs vermakelijk, daar zijn nu de zwaargewichten EK-voetbal en Olympische Spelen bijgekomen. Alles moet wijken, vooral het gezonde verstand en de brede belangstelling. Het is een berg junkfood waar McDonald's u tegen zegt. Half augustus liggen we allemaal meer voor pampus dan het hele contingent sporters dat aan onze ogen is voorbijgetrokken. Wie niet van sport houdt, is de pineut.
Voetbal is de ster van de zomer. De mateloze belangstelling voor en de permanente kritiek op coach en elftal zijn een vorm van chauvinisme en identiteitsvorming die we zelfs in de gloriedagen van Cruijff niet kenden. Is dat te vergelijken met een religieus ritueel, zoals hoogleraar Paul Post schreef?
Misschien, maar dan wel van een heel vulgair soort. Alle kruideniersketens werpen zich op het sentiment met maffe spaar- of lawaaidingetjes. Hele stadswijken zijn versierd met oranje vlaggetjes. Fans lopen rond in krankzinnige oranje uitmonsteringen. De koorts loopt op. Zoals voor de komst van de antibiotica een longontsteking leidde tot het moment suprême van een crisis, waarna of genezing of de dood volgde, zo lijkt de voetbalziekte van dag tot dag in ernst toe te nemen. Moeten we door tot de finale de 'crisis' brengt? Of wordt de kwaal in de kiem gesmoord en zijn we na ronde één uitgebekerd? In menig opzicht hoop ik het laatste.
Hou me ten goede, ik kijk graag naar een goede voetbalwedstrijd en wind me naar behoren op. Ik ben een vrouw die weet wat buitenspel is. Ik voel ook wel iets voor de ongecompliceerde geest van saamhorigheid die een EK of WK kan opwekken, maar de bijna rabiate oranjegezindheid komt me eerder ziekelijk dan gezond voor. Hoe oprecht zijn die sentimenten? Zijn we werkelijk geïnteresseerd in de finesses van de voetbalsport? Of is het een laatste opleving van provincialisme voordat het grote monster Europa onze identiteit opslokt en vervormt tot een onherkenbaar en ondefinieerbaar wezen dat nog het meest op Herman Van Rompuy lijkt?
Diens Europese superstaat zal de oranjegekte hooguit tolereren als folklore. We worden de Maori's van Europa. Is onze strijd in de Oekraïne een stemverklaring tegen Europa en voor Nederland als natiestaat? Als het persoonlijke politiek is, dan is ook sport politiek en spreken we ons via de sport uit over politieke punten. De kleur oranje doet het goed bij degenen die ons land willen bevrijden uit de klauwen van Brussel. Wilders draagt vaak een naar oranje neigende stropdas, hoewel hij niet erg van de koningin houdt.
Een sporttoernooi is niet veel anders dan een middeleeuws riddertoernooi, een voortzetting van vijandelijkheden met andere middelen. Tegenstanders worden zwart gemaakt of afgeschilderd als reuzen, opdat de eigen overwinning die van het goed op het kwaad is of van David op Goliath. Duitsland is het prototype van De Vijand. Politiek en economisch is Duitsland echter onze vriend en beschermer. Misschien wakkert juist die afhankelijkheid de kunstmatige vijandschap aan.
Een van de aardigste woorden die juist uit het Duits zijn overgenomen is Angstgegner: een tegenstander die men bij voorbaat al vreest vanwege eerdere slechte resultaten. Daaraan wordt toegevoegd: ook al is die tegenstander op papier zwakker. Portugal is Nederlands Angstgegner. Met Duitsland en Portugal zitten we in één poule. De laatste daarin is het onberekenbare Denemarken, dat op het Europees kampioenschap van 1992 Nederland versloeg en in de finale van Duitsland won. Gegners en Angstgegners. De jongens zijn snel weer thuis. Europa keert in september wel terug op de agenda.
Nelleke Noordervliet
Nelleke Noordervliet is schrijver. Bovenstaande bijdrage schreef zij als column in Trouw van 9 juni 2012.
Reacties
Beste Nelleke,
Je woorden zijn zo herkenbaar, zelfs voor een man als ik, die gepast van sport houdt als die schoon is, gepassioneerd, vrij van geweld en corruptie en vooral als het met mate is. Gelukkig is er naast een sportzomer ook een mooie tijd aangebroken voor vakantie, een gezellige barbeque, het werk in mijn bewerkelijke tuin en meer van die echt ontspannende en zinvolle dingen die het leven zo waardevol maken. Houd dus moed en geloof me; het is september voor je het weet. Gelukkig maar.
Vriendelijke groet en sterkte,
Gerard Libert - Hattemerbroek
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
