1/5/11
Zondagse vieringen in de Dominicuskerk te Amsterdam
Serie zomer 2011
Zinzoekers
Wat is de zin van het bestaan? 'Om God te dienen en in de hemel te komen’ (katechismus) of 'Om rond te lummelen en laat niemand je iets anders wijs maken' (Kurt Vonnegut). De zoektocht naar de betekenis van het ogenschijnlijk toevallige menselijk bestaan op aarde is van alle tijden. Talloze verhalen, verklaringen, religies, denkramen zijn er bedacht om iets van de zin van het leven te vertolken. Maar omdat niemand en geen enkele tijd hetzelfde is, moeten mensen steeds weer hun eigen verhaal construeren. Dat levert mooie bespiegelingen op en confronterende ervaringen.
Een Chinese zenmeester sprak tegen zijn leerlingen over 'een mens te zijn op aarde'. Er hangt een man in een boom. Zijn handen vinden nergens houvast en zijn voeten zoeken tevergeefs naar grond om op te steunen, maar met zijn kaken heeft hij zich stevig vastgebeten in een tak. En daar hangt hij dan, zeven meter boven de grond. Een voorbijganger komt onder die boom staan en vraagt aan de man die aan de tak bungelt, zeven meter boven de grond “Wat is de zin van het bestaan?” ... Wat zal de man doen? Als hij niet antwoordt, dan gaat hij voorbij aan een van de meest wezenlijke vragen die je je kunt stellen. Maar als hij antwoordt, valt hij.
In de zomermaanden juli en augustus 2011 kiest iedere voorganger een tekst, persoon, ervaring, lied als overweging bij deze weerbarstige vraag.
zondag 3 juli Over 'Ja' en 'Nee'
Het leven van sommige mensen staat geheel en al in het teken van een bepaald ideaal. Daar staan ze voor, daar gaan ze voor. De vraag naar de zin van het bestaan is een onnodige vraag voor hen. De Fransman Stephane Hessel (93 jaar) schreef een klein boekje als was het zijn geestelijk testament. 'Verontwaardigt u!' is zijn boodschap. Maar waar zegt hij dan Ja tegen?
We lezen fragmenten uit Neem het niet van Stephane Hessel en uit Mensen als verhaal van God van Edward Schillebeeckx.Commentaar: Mirjam Wolthuis
zondag 10 juli Hadewych
Een stem van een vrouw uit de 13e eeuw. Zoekend, soms wanhopig, naar een teken van liefde, een teken van de Eeuwige. We lezen uit haar Brieven, Visioenen en Liederen en hoe anderen zich tot op de dag van vandaag door haar laten inspireren.
Commentaar: Gerard Swüste
zondag 17 juli 'Jonge leeuwen lopen hongerig rond, wie de machtige zoekt, ontbreekt het aan niets (ps.34,11)
We zoeken niet hopeloos naar de zin of betekenis, naar grond of doel, maar we worden gezocht en zijn gevonden. Dat is de grondovertuiging van de bijbelse geschriften, van de christelijke traditie. Maar dan begint het pas. Door wie zijn we eigenlijk gevonden? En wat betekent dat voor ons leven? Niemand hoeft te zijn zoals een ander, iedereen moet zijn wat hij of zij kan zijn, gezien in het licht van Gods licht die als een nieuwe dag over ons is opgegaan. Je sluit je aan bij 'een wolk van getuigen' en treedt toe tot 'de gemeenschap van de heiligen'. Wat zou dit kunnen betekenen?
Commentaar: Erik Borgman
zondag 24 juli Jan van Kilsdonk sj
Op 1 juli 2008 overleed plotseling, maar niet onverwacht, Jan van Kilsdonk sj. Zijn uitvaart vanuit de Dominicus had plaats op 7 juli. Zeer veel Dominicusgangers hebben in de jaren daarvoor Jan van Kilsdonk ontmoet, begroet, gesproken, de hand gedrukt. Voor velen van hen zal die ontmoeting onvergetelijk zijn geweest. Jan kwam vrijwel iedere zondag al vroeg in de kerk en ging dan staan bij de ingang om menigeen de hand te drukken. Tijdens het slotlied sloop hij weer naar achteren om tijdig velen die de kerk zouden verlaten, te begroeten en te spreken. Wij willen op deze zondag zijn gedachtenis en zijn indringende aanwezigheid herdenken, door te luisteren naar een toespraak die hij op 18 januari 1981 in de Amsterdamse Ekklesia heeft gehouden. Die toespraak had als titel: Groeten in Amsterdam. Wij herdenken en groeten daarmee de onbetwiste super-begroeter van Amsterdam, Jan van Kilsdonk s.j.
Commentaar: Jan Nieuwenhuis
zondag 31 juli Sientje Abram
Sientje Abram werd op 23 februari 1931 in de Amsterdamse Rapenburgerstraat geboren en op 10 september 1942 in Auschwitz vermoord. Guus Luijters, die al jaren werkt aan een boek over alle uit Nederland gedeporteerde en vermoorde Joodse kinderen, heeft geprobeerd meer over Sientje Abram te weten te komen. Maar iedereen die haar heeft gekend, is ook vermoord. Het enige wat hij van haar heeft gevonden is een bewijs van haar geboorte, deportatie en overlijden. Toch kwamen op een nacht de eerste dichtregels bij de dichter binnen: bij diegene die haar zo graag een gezicht had willen geven. Dat resulteerde in een lang gedicht, waarin Guus Luijters en Sientje Abram beurtelings hun stem laten horen, Het gedicht Sterrenlied poogt Sientje haar identiteit terug te geven. Daarnaast is het een evocatie van een buurt die met inwoners en al van de aardbodem is verdwenen. Het gedicht eindigt met de namen van de 331 vermoorde kinderen uit de Rapenburgerstraat te Amsterdam, Vandaag een dienst over een zinzoeker die op zoek gaat naar leven dat sterker is dan de dood.
Commentaar: Claartje Kruijff
zondag 7 augustus Gilgamesh epos
Vandaag lezen we fragmenten uit het Gilgamesh Epos. Dit lange gedicht is de oudst bekende literaire tekst van de mensheid, op steen gebeiteld in Mesopotamië – het huidige Irak – bijna vijfduizend jaar geleden, vóór de Bijbel, en vóór Homerus. In het Gilgamesh epos lezen we over vriendschap en heidendom, dood en sterfelijkheid, en ook het verhaal dat de schrijvers van het Bijbelboek Genesis gekend moeten hebben, over een god die de mensheid wil verdelgen met een zondvloed.
Commentaar: Henk Hillenaar
zondag 14 augustus Pumpla Gobodo Madikizela
Pumla Gobodi Madikizela, Zuid-Afrikaans psychologe en lid van de Waarheids- en Verzoeningscommissie, verdiept zich, naar aanleiding van haar urenlange gesprekken met Eugene de Koek, commandant van de Zuid-Afrikaanse doodseskaders, in de vraag wat het betekent om menselijk te zijn.
Commentaar: Colet van der Ven
zondag 21 augustus De verloren zoon
Tussen 2001 en 2006 verscheen er in de Vlaamse kwaliteitskrant De Standaard een wekelijkse rubriek met de titel 'De verloren Zoon'. Daarin interviewde journaliste Gretel van den Broek mensen over de zin van het teven. Kunstenaars, ervaringsdeskundigen, wetenschappers, godsdienstige buitenbeenties en vele anderen kwamen in de loop der jaren aan het woord. Van den Broek selecteerde 53 van deze verhalen en bundelde ze in een boek, met de gelijknamige titel 'De Verloren Zoon'.
Enkele van deze verhalen nemen we nader onder de loep, ze kunnen ons laten zien hoe extreem verschillend er vandaag de dag over de zin en onzin van het leven gedacht wordt.Commentaar: Geeske Hovingh
zondag 28 augustus Alberto Giacometti – L’homme qui marche
Wie zin zoekt kan niet om de dood heen. De kunstwerken van Alberto Giacometti (1901 - 1966) getuigen hiervan, In vele, zeer verschillende tekeningen, schilderijen en beeldhouwwerken is hij op zoek, door zinloosheid en leegte heen, naar iets dat absoluut is: het zijn van een mens, de ondoorgrondelijkheid van zijn bestaan, Om dat zichtbaar te kunnen maken is eerst een breuk nodig, niet alleen met de figuratieve kunst, maar met alle kunst die leeft van spel, van verleiding of verwijzing.
Zijn meest bekende beeldhouwwerk: een uitgemergelde gestalte van een man die loopt, strak vooruit de toekomst in, maar omhuld door leegte. Wat heeft deze man ons te zeggen, vanuit zijn isolement? Is er wel iets of iemand die antwoord geeft ?
'Soms denk ik dat Gij liefde zijt en eenzaam, en dat in zelfde wanhoop Gij mij zoekt, zoals ik U'.Commentaar: Germain Creyghton
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.