29/10/08
Hoor! Een stem zegt: 'Roep!' -
en ik zeg: 'Wát moet ik roepen?'
Vanaf het begin van de christelijke liturgie hebben de visionaire woorden van de profeet Jesaja geklonken op de vier zondagen van de adventstijd. De climax ervan kennen we in veel gezongen variaties: 'Dauwt, hemelen, van omhoog; wolkenmassa's , laat gerechtigheid neerstromen; aarde, open je, om de vrucht van heil voort te brengen!'. Dán is er zogezegd, op de laatste zondag vóór Kerst, geen houden meer aan. Maar dit type uitroepen en vergezichten kenmerkt in feite heel de adventstijd. Een ander liturgisch juweeltje dat deze periode kleurt, zijn de zo geheten 0-antifonen. Zeven hartstochtelijke gebeden roepen Jezus op om te kómen, om eens en voorgoed de ware sjaloom op aarde te realiseren en een einde te maken aan alle krachten en machten die dat koninkrijk van 'liefde en vrede weerstaan. De Latijnse beginletters van de zeven uitroepen, eigenlijk bedoeld voor de laatste zeven dagen vóór Kerst, vormen van achter naar voren de woorden 'Komen zal ik, morgen' (ero cras). Het middendeel van het boek Jesaja ademt een zelfde soort hartstocht en het ongeduld van de verwachting. 'De Tweede Jesaja' (Jesaja 40-55) biedt zich aan als een hoorspel en kijkspel vol dramatiek. Hoofdthema’s zijn verweesdheid en nieuw begin, ballingschap en terugkeer. Het historisch decor van dit drama vervaagt meer en meer, al is er ooit, na verwoesting en val van Jeruzalem, voor de Judeeërs het dieptepunt van de Babylonische ballingschap geweest. Maar de profetische poëzie van de Tweede Jesaja raakt steeds meer losgezongen van die eenmalige geschiedenis. Voor alle tijden komt met steeds meer klem de vraag centraal te staan wie het nu eigenlijk met het beloftewoord van de Eeuwige durft te wagen - of niet! Zo klaagt jonkvrouw Sion telkens weer dat zij van haar kinderen, haar toekomst beroofd is: de Eeuwige zou haar vergeten zijn. Deze stelt daar even zo vaak de verzekering tegenover dat zijn woord van belofte, 'Ik zal er zijn', geen krachteloze kreet is. Zijn komst naar Sion is op het dramatisch niveau van de tekst al een feit: 'Merken jullie dat dan niet?'! Op hun beurt zijn ook de ballingen hier blind voor. Pas heel langzaamaan begint het hun te dagen, en dat dan vooral dankzij de bijzondere lotgevallen van de 'knecht, de vertrouwde van de Eeuwige'. Dit unieke personage van de Tweede Jesaja brengt bij hen de schok van verandering teweeg. In onze vier diensten klinken fragmenten van dit boeiende hoor- en kijkspel op.
zondag 30 november:
Eerste zondag in de Advent
Hoor, een stem klinkt op
Een stem zegt: ‘Roep!’.
En ik zeg: ‘Wát zal ik roepen?’.Diverse stemmen klinken op in dit begin van de Tweede Jesaja. Onrustig makend, storend, inspirerend. Inspirerend tot verwachting. Een verwachting die voorrang geeft aan de toekomst. En daarmee een oefening in verzoening, vindingrijkheid en vreugde.
Lezing: Jesaja 40,1-11
Overweging: Paula Irik
zondag 7 december:
Tweede zondag in de Advent
De komst van de Eeuwige naar Sion
Breek uit in gejubel,
puinhopen van Jeruzalem!In dit gedeelte van de Tweede Jesaja komt de vrouwelijke gestalte van Sion in beeld. Zij zou worden getroost met de terugkeer van heel de 'kudde' van ballingen. (Jesaja 40). Maar die is nog nergens te zien - wél klinkt de stem van een vreugdebode die de komst van de Eeuwige zelf proclameert. Hoe valt er met een dergelijke spanning te leven?
Lezing: Jesaja 52,1-10
Overweging: Annemarieke van der Woude
zondag 14 december:
Derde zondag in de Advent
De schok van inzicht en verandering
Wat zij nog nooit hadden gehoord,
dat zullen zij eindelijk verstaan.Nu staat de mannelijke gestalte van 'de Knecht' centraal. Het gaat niet om de (historische) vraag wie met dit personage bedoeld is, maar om de (spirituele) vraag wat hij weet te bewerken. Deze verpersoonlijking van de lijdende rechtvaardige bewerkt door de eeuwen heen de schok van inzicht en verandering. Zo is een nieuw begin mogelijk.
Lezing: Jesaja 42,1-4 en 52,13-15
Overweging: Niek Schuman
zondag 21 december:
Vierde zondag in de Advent
Ontknoping en nieuwe verwachting
Zó zal mijn woord zijn:
het keert niet ledig tot mij terug.Eindelijk lijkt het aan het slot van de Tweede Jesaja dan toch zo ver: de ballingen keren terug. Bij nader toezien blijkt het opnieuw vooral toekomstmuziek te zijn. 'Dat koninkrijk van u, wordt dat nog wat?'. Het enige wat we werkelijk in handen krijgen, is het woord van de Eeuwige, dat niet vruchteloos naar hem terugkeert.
Lezing: Jesaja 55,6-13
Overweging: Agnes Grond
woensdag 24 december:
Kerstavond
Een Kind is ons geboren
Groot is zijn heerschappij,
aan de vrede zal geen einde komen.De hoog gespannen verwachting van de vier adventsdiensten vindt haar vervulling in het aloude verhaal van de geboorte van het weerloze kind Jezus. In deze nacht vieren we de komst van dit kind, spiegel van de komst van de Eeuwige naar Sion, dat als thema de tijd van advent kleurde.
Overweging: Pieter van Hoof
(Diensten om 19.00u en 22.30u; voor deze diensten zijn toegangskaarten nodig)
zondag 28 december:
Eindejaarsdienst
Overweging: Mirjam Wolthuis
Serie advent en kerstmis van de Dominicusgemeente te Amsterdam 2008.
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.
