16/3/12
Boerkadraagster heeft recht op kledingkeuze
De scherpe kritiek van Sylvain Ephimenco (Trouw 6feb12/red) aan mijn adres vraagt om een reactie. Volgens Ephimenco kijk ik teveel door de bril van Teheran en is de kritiek van tegenstanders van het voorgestelde “boerkaverbod” onzinnig omdat 'de weerzin tegen dit vrouwonwaardige tenue breed gedragen wordt in Europa'. Amnesty International verdedigt het recht op vrijheid van meningsuiting en legt wetten en regels die de overheid oplegt aan burgers in Nederland en Iran, langs dezelfde meetlat, namelijk die van de internationale mensenrechtenverdragen. Die verdragen zijn duidelijk: gevoelens van ongemak of weerzin tegen een bepaalde meningsuiting of kledingkeuze vormt op zichzelf geen rechtvaardiging voor een wettelijk verbod.
Het staat Ephmenco vrij om te stellen dat hij een boerka of niqab beschouwt als 'gevangenis van stof' en vrouwonwaardig. Ik wil erop wijzen dat precies dié vrijheid garandeert dat vrouwen – en uiteraard ook mannen – het recht hebben om zelf te kiezen òf en in hoeverre zij zich bijvoorbeeld middels kledingkeuze conformeren aan (de in hun samenleving gangbare) religieuze of culturele opvattingen en tradities. Amnesty kijkt daarbij dus juist niet door de bril van Teheran. Amnesty heeft herhaaldelijk scherpe kritiek geuit op de volstrekte willekeurige wijze waarop de politie in Iran vrouwen belaagt die kennelijk ongepaste gekleed zijn.
Amnesty, om bij deze beeldspraak te blijven, kijkt door de bril van de autonomie van vrouwen. Het is een groot goed dat in Nederland de overheid garandeert dat elke vrouw – vrij van druk en dwang van derden – zelf kan bepalen wat zij wel en niet draagt op straat. En dat er in Nederland, wanneer er aanwijzingen zijn dat een individuele vrouw onvrijwillige een gezichtssluier draagt, goede wettelijke maatregelen bestaan ter bestraffing van de dader en bescherming van deze vrouw.
Amnesty International stelt dat een inperking van het recht op vrijheid van meningsuiting en godsdienst alleen gerechtvaardigd is als deze: voorzien is bij wet; noodzakelijk is voor de bescherming van een legitiem maatschappelijk doel (met name bescherming openbare orde en veiligheid, volksgezondheid, of bescherming van de rechten van anderen); duidelijk is dat dit doel niet op een minder ingrijpende manier kan worden gerealiseerd en het doel en middel in redelijke verhouding zijn.
Eduard Nazarski
Eduard Nazarski is directeur van Amnesty International in Nederland. Zijn bovenstaande tekst verscheen in kortere vorm eerder in Trouw van 16 februari 2012.
Reactie plaatsen
Reglement
- Alle reacties worden vóór publicatie door de redactie beoordeeld. Wij behouden ons het recht voor reacties te weigeren of in te korten zonder opgaaf van redenen.
- Een inzending mag maximaal 1000 tekens bevatten en moet goed leesbaar zijn.
- Lees andere inzendingen zodat u in uw reactie niet in herhaling vervalt maar nieuwe argumenten geeft. De reactie moet inhoudelijk zijn en iets waardevols toevoegen aan het artikel. Dus bijvoorbeeld geen agressief taalgebruik.